Clanhke (clinker) là gì? Thạch cao là gì? Phụ gia có cấu tạo và công dụng gì trong việc pha trộn để tạo ra PCB

Câu hỏi:
Clanhke (Clinker) là gì? Thạch cao? phụ gia có cấu tạo hoá học và công dụng gì trong việc pha trộn để tạo ra PCB?

Trả lời:
* Clanhke (Clinker) xi măng là sản phẩm nung đến kết khối của hỗn hợp nguyên liệu đá vôi  đất sét theo các mô đun hệ số phù hợp để tạo được các thành phần khoáng theo mong muốn.
Trong Clanhke có 4 khoáng chính và hàng loạt các khoáng khác.
- Khoáng Alit C3S hàm lượng 45 ¸60%.
- Khoáng Bêlit C2S hàm lượng 20 ¸30%.
- Khoáng Alumin canxi C3A hàm lượng 5 ¸15%.
- Khoáng Alumôferit canxi C4AF hàm lượng 10¸18%.
- Pha thuỷ tinh , hàm lượng từ 15 ¸ 30%.
Trong xi măng PCB clanhke chiếm đến 60 %.

* Phụ gia điều chỉnh thời gian đông kết ( Thạch cao).
Bản thân clanhke xi măng Poóc lăng được nghiền mịn khi trộn với nước đóng rắn rất nhanh. Để giải quyết vấn đề này, người ta đưa vào nghiền trộn với clanhke một lượng phụ gia từ 3 ¸ 5% để làm chậm thời gian đóng rắn của xi măng. Loại phụ gia phổ biến nhất đáp ứng được yêu cầu này là Thạch Cao.
Thạch cao có cấu tạo hoá học đầy đủ: CaSO4.2H2O, khi nung ở nhiệt độ t0C >100 thì thạch cao chuyển sang dạng khan: CaSO4.0,5H2O.
Tác dụng của Thạch Cao:
- Điều chỉnh thời gian đóng rắn của xi măng
- Tạo bộ khung cấu trúc ban đầu để các khoáng khác kết tinh
Đối với xi măng Poóc lăng thường lượng Thạch Cao pha vào  từ 3,5 đến 5 %.

* Phụ gia.
- Phụ gia trợ nghiền: Có tác dụng nâng cao năng suất máy nghiền,tiết kiệm năng lượng và thời gian nghiền.
Thông thường người ta sử dụng: nhựa thông, than cốc, than đá, sunfuanat canxi, HEA-2…
- Phụ gia thuỷ hoạt tính: Phụ gia này có hoạt tính hút vôi để tạo thành các silicat canxi có độ bazơ thấp có tính kết dính. Dựa vào tính chất này người ta đưa phụ gia thuỷ vào xi măng Poóc lăng để làm tăng khả năng bền nước của khối đóng rắn. Ngoài tính năng trên, phụ gia thuỷ hoạt tính còn được xem  là chất trợ nghiền khá tốt.
Phụ gia thuỷ hoạt tính bao gồm các chất chứa một hàm lượng oxit silíc hoạt tính ( loại SiO2 ở dạng vô định hình).
Độ hoạt tính của phụ gia thuỷ càng cao thì hàm lượng SiO­­2 càng lớn.

Phụ gia thuỷ có 2 loại:
+ Dạng tự nhiên: tro núi lửa, Puzơlan đá bọt diatomit…
+ Dạng nhân tạo: Xỉ của các nhà máy luyện kim, nhà máy nhiệt điện, xỉ lò cao, đất sét nung…

- Phụ gia đầy(phụ gia lười):
Là loại phụ gia đưa vào với mục đích tăng sản lượng xi măng, giảm giá thành sản phẩm. Tỷ lệ phụ gia này pha vào phụ thuộc vào chất lượng clanhke và yêu cầu kỹ thuật của xi măng.

- Phụ gia bảo quản:
Phụ gia này có tác dụng tạo màng ngăn ẩm bao bọc các hạt xi măng, ngăn không cho chúng hút ẩm .Thường dùng TEA, dầu thực vật, dầu lạc có độ phân tán cao.

 Trong xi măng PCB phụ gia hỗn hợp pha vào không vượt quá 40%.